Παράγοντες που σχετίζονται με την ανάπτυξη σχιζοφρένειας

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΜΒΡΥΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Ψυχοπιεστικοί περιβαλλοντικοί παράγοντες κατά την εγκυμοσύνη όπως μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη ή τη διαταραγμένη σχέση μητέρας – παιδιού φαίνεται να διπλασιάζει το σχετικό κίνδυνο.

Προγεννητικές λοιμώξεις

Ενδείξεις:

• Άτομα με σχιζοφρένεια γεννιούνται κυρίως το χειμώνα

• 2πλάσια πιθανότητα για άτομα που εκτέθηκαν σε επιδημία ίωσης κατά το 2ο τρίμηνο κύησης.

• 7πλάσια πιθανότητα για άτομα με οροθετικές μητέρες στον ιό της γρίπης Α κατά το 1ο τρίμηνο. 

Η υπόθεση σχετικά με το ρόλο των προγεννητικών λοιμώξεων στηρίζεται στο ότι ο ιός ναπροκαλεί απευθείας νευροαναπτυξιακές βλάβες.

Περιγεννητικές επιπλοκές  διπλασιάζουν το σχετικό κίνδυνο νόσησης (αιμορραγία, προεκλαμψία, ΣΔ, ασυμβατότητα Rhesus)

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΡΩΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ  (αποτελούν πολύ σημαντικούς παράγοντες)

1.Προβληματική σχέση μητέρας-παιδιού και γενικότερα διαταραγμένη ενδοοικογενειακή επικοινωνία

2. Προβληματικό οικογενειακό περιβάλλον (από μελέτες υιοθεσίας παιδιών με σχιζοφρενείς βιολογικές μητέρες)

3. Επικριτική και υπερπροστατευτική συμπεριφορά
4. Ψυχοπιεστικά γεγονότα (κακοποίηση, τραύμα)
5. Εγκεφαλικό τραύμα 

ΟΨΙΜΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

Ψυχοδραστικές ουσίες

• Αυξημένος κίνδυνος νόσησης, ειδικά σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό σχιζοφρένειας.

• Κάνναβη: συσχέτιση με εξάρσεις, αλλά και με εμφάνιση σχιζοφρένειας. Ο σχετικός κίνδυνος είναι μέχρι τριπλάσιος για άτομα που έκαναν συστηματική χρήση κάνναβης από την εφηβεία.

• Αμφεταμίνες: αυξάνουν τόσο την πιθανότητα, όσο και τη διάρκεια νόσησης (εννοεί μάλλον τα οξέα επεισόδια), ειδικά σε άτομα με σχιζοτυπικά χαρακτηριστικά ή με θετικό οικογενειακό ιστορικό ψυχωτικής διαταραχής.

(Θεωρία ντοπαμινεργικής υπερευαισθητοποίησης: Επαναλαμβανόμενος βραχύς ερεθισμός με ντοπαμινεργικούς αγωνιστές από ουσίες όπως κοκαΐνη, αμφεταμίνες και κάνναβη, πιθανόν να προκαλεί μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του ντοπαμινεργικού μεταιχμιακού συστήματος, με αποτέλεσμα αυτό να αντιδρά υπερβολικά σε ψυχοπιεστικές συνθήκες και να εκδηλώνει ψυχωτικά συμπτώματα).

Αστικοποίηση

Διπλάσιος κίνδυνος σε παιδιά που μεγάλωσαν σε μεγάλα αστικά κέντρα.

Μετανάστευση: όσο μικρότερη και απομονωμένη η κοινότητα μεταναστών, τόσο μεγαλύτερη η επίπτωση.