Λίθιο

Λίθιο (Milithin, Lithiofor)

Ενδείξεις:
1. Διπολική Ι, ΙΙ (αποτρέπει την υποτροπή στο 75% των ασθενών)
2. Οξύ μανιακό επεισόδιο (έναρξη δράσης μετά από 1 εβδομάδα)
3. Κυκλοθυμική διαταραχή
4. Υποτροπιάζουσα κατάθλιψη (λιγότερο ισχυρές ενδείξεις)
5. Ανθεκτική κατάθλιψη (θεραπεία ενίσχυσης)
6. Σχιζοσυναισθηματική διαταραχή

Φαρμακοκινητική και μεταβολισμός
Δε μεταβολίζεται. Απεκκρίνεται αυτούσιο από τους νεφρούς (πολύ μικρή ποσότητα στον ιδρώτα, κόπρανα, γάλα). Η απέκκριση επηρεάζεται από:
• Λήψη μεγάλης ποσότητας αεριούχων αναψυκτικών (αυξάνουν τη νεφρική κάθαρση)
• Αλάτι (κατάχρηση ή αποφυγή), κατανάλωση νερού, έκθεση στη ζέστη (απώλεια υγρών)
• Διουρητικά, αναστολείς αγγειοτενσίνης
Obesity may alter lithium kinetics, as indicated by the observation that clearance was almost 50 percent higher in obese patients than in normal-weight volunteers.
Lithium enters and leaves the central nervous system (CNS) slowly, which may explain why acute overdoses with relatively high blood levels are sometimes well tolerated and why clinical manifestations of chronic intoxications often persist long after blood levels have decreased.
Θεραπευτικά επίπεδα
0,4-1,2 mmol/L
ενδείξεις για χαμηλή αποτελεσματικότητα στα <0,6 mmol/L
σε μακροχρόνια χορήγηση, αλλά και σαν θεραπεία ενίσχυσης όχι > 0,8 mmol/L
στην οξεία φάση συνιστώνται δόσεις (0,9 – 1,4 mmol/L), οι οποίες γίνονται γενικά καλά ανεκτές
Δοσολογία: 600 – 1200 mg/d σε 2-3 δόσεις
• Lithium therapy is initiated in divided doses. Once a patient is stabilized, single-daily dosing is sometimes convenient.
• Έναρξη με 900 mg/d
• Ηλικιωμένοι: ↓ δόσεις, λόγω ↓ νεφρικής κάθαρσης (έναρξη με 600mg)
• Παιδιά και έφηβοι: χρειάζονται υψηλότερες συγκεντρώσεις στο πλάσμα
• Κύηση: ↑ απέκκριση κατά την κύηση, ↓↓↓ κατά τον τοκετό και λοχεία (άμεση διακοπή με την έναρξη του τοκετού). Προκαλεί καρδιολογικές βλάβες στο έμβρυο (ανωμαλία Ebstein).

Εργαστηριακός έλεγχος πριν την έναρξη χορήγησης
• Γενική αίματος, Creat, Κ, Na, Τ3, Τ4, TSH
• ΗΚΓ, ΗΕΓ
• Δοκιμασία κύησης
Καθ’ όλη τη διάρκεια χορήγησης
• Επίπεδα Li (αρχικά ανά 5 ημέρες μέχρι σταθεροποίησης επιπέδων και μετά ανά 2-6 μήνες). Ο έλεγχος να γίνεται 12h μετά την τελ. δόση και αφού για 5 μέρες διατηρείται σταθερή η δόση.
• Πλήρης εργαστηριακός έλεγχος ανά έτος.
Έναρξη και διάρκεια χορήγησης:
• Έναρξη με το 1ο ή 2ο επεισόδιο διπολικής διαταραχής και συνέχιση δια βίου
• Όχι διακοπή επί υποτροπής κατά τους πρώτους μήνες χορήγησης (καθυστερημένη έναρξη δράσης)
• Διακοπή να επιχειρείται μετά από τουλάχιστον 5 χρόνια συνεχούς χορήγησης και επί απουσίας υποτροπών την τελευταία 3-ετία.
• Σταδιακή διακοπή μέσα σε 2 – 3 μήνες. Μπορεί όμως να επιδεινώσει τη φυσική πορεία της νόσου.
Πιθανότητα αναποτελεσματικότητας επί επανέναρξης και επί μακρόχρονης χορήγησης (συνιστάται προσθήκη αντιεπιληπτικού)

Ανεπιθύμητες Ενέργειες

Γαστρική δυσφορία, διάρροια
• ↓ καφεΐνης
Ελαφρός τρόμος θέσης 8-12Hz
Αίσθημα καταβολής
↓ γνωσιακών λειτουργικών
Διαταραχές επαναπόλωσης στο ΗΚΓ (K)
Όλη η δόση το βράδυ. Δ/δ: έναρξη κατάθλιψης, υποθυρεοειδισμός, υπερασβεστιαιμία
↑ WBC
↑ ΣΒ
Κατακράτηση υγρών
Πολυδιψία, πολυουρία
Διακοπή λιθίου
Νεφρική ανεπάρκεια
Εμφάνιση εξανθήματος ακμής

T4
Επιδείνωση ψωρίασης
Υποθυρεοειδισμός 10% (ευάλωτες οι μεσήλικες γυναίκες)
Υπερπαραθυρεοειδισμός / Yπερασβεστιαιμία
Σπάνια: Κακόηθες νευροληπτικό σύνδρομο σε συνδυασμό με αντιψυχωτικά
Τοξίκωση: (επίπεδα>2mmol/L)
• Ασυνήθης κατά την απόπειρα αυτοκτονίας, λόγω πρόκλησης γαστρίτιδας από την ερεθιστική δράση Li στο βλεννογόνο του στομάχου, με αποτέλεσμα έμετο, διάρροια, μη απορρόφηση.
• Συχνότερα εμφανίζεται επί πλημμελούς ελέγχου επιπέδων στο αίμα, απώλειας υγρών (εφίδρωση, διάρροια, έμετοι) συγχορήγησης NSAIDS, διουρητικών, ACE-I.
0.5 to 1.5 mEq/L
Κύρια συμπτώματα:
πρόδρομα:
• Γαστρική δυσφορία, ναυτία, έμετος, διάρροια
• Δυσαρθρία, αταξία, έντονος τρόμος
• Κεφαλαλγία, ζάλη, αίσθημα κόπωσης, υπνηλία, ψυχοκινητική επιβράδυνση
Όψιμα:
• Καρδιαγγειακές διαταραχές (υπόταση, αρρυθμίες)
• Οξεία νεφρική ανεπάρκεια
• Σπασμοί, αυξημένα αντανακλαστικά, ληθαργικότητα ή διέγερση, κώμα, θάνατος
Λόγω αργής διέλευσης από αιματοεγκεφαλικό φραγμό, καθυστερεί η ύφεση των συμπτωμάτων από ΚΝΣ

Θεραπεία:
• Άμεση διακοπή φαρμάκου
• Γαστρική πλύση
• Ενυδάτωση
• Αιμοκάθαρση (επαναλαμβανόμενες συνεδρίες, λόγω αργής ανακατανομής του)