Φοβίες. Πώς τις αντιμετωπίζουμε ;

Ως Φοβία ορίζουμε τον επίμονο ίσως και παράλογο φόβο για κάποιο συγκεκριμένο αντικείμενο, χώρο ή κατάσταση. Το άτομο ενώ γνωρίζει ότι ο φόβος του είναι παράλογος ίσως και μη ρεαλιστικός,παρ όλα αυτά κάνει το παν για να αποφύγει αυτό που φοβάται. Υιοθετεί συμπεριφορές αποφυγής απέναντι στο φοβικό παράγοντα χώρο σε τέτοιο σημείο ώστε να μειώνεται η λειτουργικότητα του.

Οι τύποι φοβίας μπορούν να αφορούν ζώα, έντομα, ύψη, νερό, καιρικά φαινόμενα, ένεση, αίμα, δημόσιο μεταφορικό μέσο, σήραγγες, γέφυρες, ανελκυστήρες, αεροπορικά ταξίδια, οδήγηση ή κλειστά μέρη.

Τα Συμπτώματα των Ειδικών Φοβιών

Ταχυκαρδία, εφίδρωση, τρόμος, ταχύπνοια, αδυναμία, ναυτία, ζάλη, αίσθημα πανικού.

Σε επίπεδο συμπεριφοράς, το άτομο ή προσπαθεί να απομακρυνθεί αμέσως από τη φοβική κατάσταση. Συνήθως αποφεύγει εντελώς τις καταστάσεις στις οποίες υπάρχουν η πρόκειται να συναντήσει τα αντικείμενα που φοβάται.

Οι Αίτιες των Ειδικών Φοβιών

Έρευνες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι μεταφέρουμε κληρονομική προδιάθεση και μπορεί αν υπάρξουν οι κατάλληλες προυποθέσεις να εκδηλώσουμε φοβίες σε καταστάσεις που είναι επικίνδυνες για την ζωή μας.

Σημαντικό ρόλο επίσης διαδραματίζουν τα έντονα και τραυματικά γεγονότα.

Στηριζόμενοι στη μίμηση, μαθαίνουμε να φοβόμαστε συγκεκριμένα αντικείμενα ή καταστάσεις παρατηρώντας τις αντιδράσεις άλλων ανθρώπων κυρίως αυτών που εμείς θεωρούμε σημαντικούς. Ακόμα, φοβόμαστε αντικείμενα ή καταστάσεις που δεν έχουμε αντιμετωπίσει προσωπικά αλλά έχουμε ακούσει άλλους να αισθάνονται αρνητικά και να τα αποφεύγουν.

Τέλος, φοβόμαστε καταστάσεις στις οποίες βιώσαμε μια δυσάρεστη εμπειρία που μας προκάλεσε έντονο τρόμο.

Η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία των Ειδικών Φοβιών

Η ΓΣΘ βοηθά τον θεραπευόμενο να αντιμετωπίσει τα σωματικά συμπτώματα, να τροποποιήσει τις δυσλειτουργικές σκέψεις και τη συμπεριφορά αποφυγής που διαιωνίζουν τον φόβο.

Ο θεραπευτής βοηθά τον θεραπευόμενο να εντοπίσει τις αρνητικές σκέψεις, να ελέγξει την αντικειμενικότητα τους και να τις αντικαταστήσει με πιο ρεαλιστικές.

Με τη συστηματική απευαισθητοποίηση, ο θεραπευόμενος έρχεται σε επαφή με την κατάσταση ή το αντικείμενο που προκαλεί φόβο και μέσα από την εκπαίδευση σε τεχνικές χαλάρωσης και ελέγχου αναπνοής, μειώνει την ένταση των σωματικών συμπτωμάτων του φόβου.