Καταθλιπτική Ψευδοάνοια (Dementia Syndrome of Depression)

Καταθλιπτική Ψευδοάνοια (Dementia Syndrome of  Depression)

•Η εισαγωγή για πρώτη φορά του όρου «ψευδοάνοια» αποδίδεται στον Wernicke  που τον χρησιμοποίησε για να περιγράψει αναστρέψιμες μορφές γνωστικών διαταραχών υστερικής αιτιολογίας.

•Ένας από τους πρώτους συγγραφείς που παρατήρησε το σύνδρομο μιας ψευδώς ανοϊκής εικόνας ,ήταν ο Ganser που το απέδωσε σε υστερικούς μηχανισμούς.

 

Τέσσερα κριτήρια έχουν προταθεί για τον διαγνωστικό καθορισμό της «ψευδοάνοιας».

1.Ύπαρξη ενδείξεων πρωτογενούς λειτουργικής διαταραχής που συνοδεύεται από διανοητική έκπτωση.

2.Η φαινομενολογία της έκπτωσης να μοιάζει με εκείνη που παρατηρείται σε εκφυλιστικές παθήσεις του εγκεφάλου.

3.Διαπίστωση αποδρομής της διανοητικής έκπτωσης  μετά από κατάλληλη ψυχιατρική αγωγή

4.Μη παρουσία κλινικών ή εργαστηριακών ευρημάτων ενδεικτικών παθολογικών διεργασιών που σχετίζονται με ανοϊκά σύνδρομα.   

   Η σημαντική νοητική έκπτωση που παρατηρείται ενίοτε στην κατάθλιψη αναφέρεται για πρώτη φορά από τον A. Mairet στα τέλη του 19ου αιώνα(1883) που δίνει και τον όρο «μελαγχολική άνοια».

 

•Η σχέση αυτή μεταξύ κατάθλιψης και νοητικών δυσλειτουργιών,είτε αποτελεί αντικείμενο μελετών με ομώνυμο τίτλο,είτε περιγράφεται σε εργασίες που αναφέρονται στην έννοια της «ψευδοάνοιας»  .

Κατά την Joanne Edwards θα πρέπει να χωρίσουμε τους καταθλιπτικούς ασθενείς που παρουσιάζουν εξεσημασμένη έκπτωση των διανοητικών τους λειτουργιών  σε δύο κατηγορίες.

Σ’εκείνους, που συνεπεία της μείωσης κινήτρων λόγω της κατάθλιψης, οι γνωσιακές δοκιμασίες υπολείπονται, λόγω έλλειψης συνεργασίας του ασθενούς.

Σ’εκείνους, που παρ’ότι ο ασθενής συνεργάζεται ικανοποιητικά, υπάρχει γνωσιακή  έκπτωση.

   Πολλοί συγγραφείς θεωρούν ότι ο όρος «ψευδο» εμπεριέχει την έννοια της «απομίμησης» ή της «καρικατούρας», γεγονός που κατ’αυτούς δεν ισχύει αφού πρόκειται για πραγματική άνοια.  

 

•Σ’αυτά τα πλαίσια έχουν προταθεί και χρησιμοποιούνται διάφοροι όροι,όπως:

•Οργανικό συναισθηματικό σύνδρομο

•Γνωστική συναισθηματική διαταραχή

•Καταθλιπτική γνωστική διαταραχή

•Διανοητική διαταραχή προκαλούμενη από κατάθλιψη

•Ανοϊκό σύνδρομο της κατάθλιψης (Dementia syndrome of depression)

 •Αρκετές σύγχρονες έρευνες συνηγορούν υπέρ της «οργανικότητας» της καταθλιπτικής ψευδοάνοιας. Διάφορες νευροαπεικονιστικές μελέτες δείχνουν ορισμένες δομικές ανωμαλίες στους ψευδοανοϊκούς καταθλιπτικούς.

•Οι Pearlson και συνεργάτες βρήκαν ότι στις υπολογιστικές τομογραφίες των ασθενών αυτών οι κοιλίες του εγκεφάλου και ο βαθμός εξασθένισης της ακτινοβολίας ,ομοίαζαν περισσότερο με τα αντίστοιχα ευρήματα ασθενών που έπασχαν από Νόσο Alzheimer, παρά με εκείνα ηλικιωμένων καταθλιπτικών χωρίς γνωστική δυσλειτουργία.

•Η κλινική εικόνα της καταθλιπτικής ψευδοάνοιας αναπτύσσεται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.Η έναρξη της ψυχοπαθολογικής αυτής κατάστασης μπορεί τις περισσότερες φορές να καθορισθεί επακριβώς από τους συγγενείς του ηλικιωμένου ασθενή.Μερικές φορές αναφέρεται ιστορικό κατάθλιψης, άλλοτε όχι.Οι ασθενείς αυτοί παρουσιάζουν διαταραχές του ύπνου,της όρεξης και  παρουσιάζουν ψυχοκινητική επιβράνδυση.Μπορεί να εμφανίζουν άγχος και να εκφράζουν παραληρηματικές ιδέες υποχονδριακού, καταστροφικού, νιχιλιστικού ή διωκτικού περιεχομένου.Μπορεί να παραπονούνται για αδυναμία και να εκφράζουν αισθήματα αναξιότητας.

•Εκτός από τα ανωτέρω οι ασθενείς παρουσιάζουν μία σημαντική έκπτωση των ανωτέρων νοητικών λειτουργιών.  

•Η διαφορική διάγνωση της καταθλιπτικής ψευδοάνοιας από την «πραγματική» άνοια δεν είναι πάντα εύκολη.Από πολύ νωρίς οι ειδικοί της ακτινοδιαγνωστικής προσπάθησαν να διαφοροδιαγνώσουν την «πραγματική» άνοια από την «ψευδοάνοια».Οι Nott και Fleminger, παρατηρούν ότι στην αεροεγκεφαλογραφία (AEG), ολική διεύρυνση των κοιλιών παρατηρείται μόνο στη «πραγματική» άνοια αν και σχεδόν το ήμισυ των ψευδοανοϊκών παρουσίαζαν μία μικρή διεύρυνση των κοιλιών.

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ

•Πολλές προσπάθειες έχουν γίνει επίσης, στη κατεύθυνση ενίσχυσης της διαφορικής διάγνωσης μεταξύ ψευδοάνοιας και κανονικής άνοιας  με τη χρήση ψυχολογικών δοκιμασιών.Οι Ron και συνεργάτες σημειώνουν ότι κατά τη δοκιμασία Wechsler στους «ανοϊκούς» υπάρχει μία  αξιοσημείωτη διαφορά μεταξύ λεκτικού και και κατασκευαστικού IQ, γεγονός που δεν συμβαίνει στους «ψευδοανοϊκούς».

ΠΟΡΕΙΑ-ΠΡΟΓΝΩΣΗ

•Όλες σχεδόν οι έρευνες τεκμηριώνουν το γεγονός ότι υπάρχει αποκατάσταση της μνημονικής λειτουργίας και των άλλων διανοητικών λειτουργιών μετά από κατάλληλη φαρμακοθεραπεία.

•Η μακροπρόθεσμη πρόγνωση των ασθενών με καταθλιπτική ψευδοάνοια ,παραμένει αβέβαιη.Μερικές έρευνες υιοθετούν την άποψη ότι με τη πάροδο του χρόνου,ένα υψηλό ποσοστό αυτών των ασθενών αναπτύσσουν προϊούσα άνοια.