Συμπτωματολογία Σχιζοφρένειας

ΣΚΕΨΗ

1. Δομή και οργάνωση: πλατειασμός, εκτροχιασμός, αποσυγκεκριμενοποίηση, αλογικότητα (λογικές ανακολουθίες), κατ’ εφαπτομένη σκέψη, ασυναρτησία, και σε βαρύτερες περιπτώσεις πλήρης αποδιοργάνωση λόγου (λεκτική σαλάτα). Επίσης: αλογία, πενία περιεχομένου σκέψης, νεολεξίες, νεολογισμοί.
2. Ροή: Ανακοπή, παύσεις, λογοπενία, έλλειψη αυθορμητισμού, μεταβαλλόμενος ρυθμός σκέψης. Οι διαταραχές αυτές οφείλονται στη μειωμένη ροή και παραγωγικότητα της σκέψης και όχι στην επιβράδυνση της σκέψης όπως στην κατάθλιψη.
3. Έλεγχος και κατοχή: υποκλοπή, παρεμβολή (ιδέα επίδρασης), εκπομπή σκέψης (πιθανά απότοκος παραληρηματικής ερμηνείας ηχηρών σκέψεων)
4. Περιεχόμενο:
• παραληρητικές ιδέες
i. Διωκτικές
ii. Μεγαλείου
iii. Υποχονδριακές
iv. Κοσμογονικές
v. Ερωτομανιακές
vi. Ζηλοτυπικές
vii. Αναφοράς
viii. Παθητικότητας ή επίδρασης
• Παραληρητικές παραγνωρίσεις, σύνδρομα σωσία:
i. Σύνδρομο Capgras ή σύνδρομο σωσία: ένα οικείο άτομο έχει καταληφθεί ψυχικά από ξένο
ii. σύνδρομο Fregoli: ξένα άτομα έχουν καταληφθεί ψυχικά από τους διώκτες του ασθενή
iii. σύνδρομο σωματοψυχικής μεταμόρφωσης: το ίδιο, με σωματοψυχική ωστόσο παραγνώριση
iv. σύνδρομο υποκειμενικού τύπου σωσία: κάποιος έχει μεταμορφωθεί στον ίδιο τον ασθενή

Ορισμοί:
Παραληρητική ιδέα: Λανθασμένες, βαθιά εγκυστωμένες και άκαμπτες πεποιθήσεις που βρίσκονται σε δυσαρμονία με το επικρατούν κοινωνικό, εκπαιδευτικό και πολιτισμικό υπόβαθρο και δε συνοδεύονται από την επίγνωση του παθολογικού, ούτε από διαταραχή συνείδησης
Πρωτογενές παραλήρημα: Αιφνίδια, εκ κενού ανάδυση του παραληρήματος. Συνήθως προηγείται παραληρητικό προαίσθημα ή παραληρητική αντίληψη
Παραληρητικό προαίσθημα: αίσθηση ότι το άτομο συμμετέχει σε κάτι σημαντικό αλλά απροσδιόριστο.
Παραληρητική αντίληψη: παραληρητική νοηματοδότηση ενός πραγματικού, αλλά ουδέτερου αντιληπτικού ερεθίσματος. Συνήθως προκύπτει αιφνίδια, αναπτύσσεται άμεσα, και είναι πλήρους οργάνωσης.
Δευτερογενές παραλήρημα: παραληρητική ιδέα στην προσπάθεια του ασθενούς να εξηγήσει τα παθολογικά του βιώματα


ΑΝΤΙΛΗΨΗ

1. Ψευδαισθήσεις, όλων των αισθήσεων, αλλά κυρίως ακουστικές (φωνές, ήχοι, μουσική, ηχώ σκέψης).
• Οι φωνές μπορεί να είναι σε 2ο ή σε 3ο πρόσωπο, συνεχείς ή επεισοδιακές, σαφείς ή συγκεχυμένες, οργανωμένες ή αόριστες, υψηλής ή χαμηλής έντασης.
• Ως προς το περιεχόμενο υβριστικές, χλευαστικές, επικριτικές, απειλητικές, επαινετικές, παραινετικές, προτρεπτικές, προειδοποιητικές.
2. Παραισθήσεις


ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ

1. Αμφιθυμία
2. Συναισθηματική δυσαρμονία και απροσφορότητα
3. Συναισθηματική έκπτωση (απάθεια, αδιαφορία, αμβλύτητα, επιπέδωση)
4. Κατάθλιψη
5. Άγχος
6. Αμηχανία
Δεν πρέπει να συγχέουμε την ανηδονία με τις διαταραχές βούλησης που συνοδεύουν τη σχιζοφρένεια



ΒΟΥΛΗΣΗ ΚΑΙ ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

1. Αβουλησία, (εγείρονται αργά, κοιμούνται νωρίς, δε δραστηριοποιούνται, έχουν μειωμένο ενδιαφέρον για αυτοφροντίδα, κοινωνικές επαφές, εργασία). Στα πλαίσια της αβουλησίας εκδηλώνεται η πτωχή σε περιεχόμενο σκέψη και η αλογία (μάλλον εννοεί λογοπενία)
2. Κατατονικά συμπτώματα
• Θέση και στάση: στερεοτυπίες, ιδιοτροπισμοί, κηρώδης ευκαμψία, ηχωπραξία, κινητική αμφιτιμία
• Ομιλία: ηχωλαλία, αλαλία
• Εκφραστικότητα προσώπου: υπομιμία, ηχωμιμία, παράδοξοι μορφασμοί
• Κατατονική εμβροντησία
• Κατατονική διέγερση δ/χες στο σύνολο της
• Αρνητισμός ψυχοκινητικότητας
• Παρορμητικές πράξεις


ΠΡΟΣΟΧΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ, ΓΝΩΣΙΑΚΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ

1. Διαταραχή σημασιολογικής μνήμης
2. Διαταραχή ενεργού μνήμης: δυσκολία ανάκλησης πρόσφατης λεκτικής και χωρικής πληροφορίας προς άμεση χρήση
3. Διαταραχή διατήρησης προσοχής και συγκέντρωσης
4. Διαταραχή εκτελεστικής λειτουργίας και οργάνωσης στοχοκατευθυνόμενης συμπεριφοράς
Τα γνωσιακά ελλείμματα αναγνωρίζονται ως πρωταρχικά και διαχρονικά συμπτώματα, ίσης σημασίας με τα θετικά και τα αρνητικά και είναι εμφανή στα ¾ των ασθενών ήδη από το 1ο ψυχωτικό επεισόδιο, ενώ πιθανότατα προηγούνται πολλών χρόνων της έναρξης της θορυβώδους συμπτωματολογίας.