Τί είναι η ψυχολογική και τί η σωματική εξάρτηση;

Εξάρτηση: Ύπαρξη ψυχολογικής ή και σωματικής εξάρτησης

 

Α. Ψυχολογική εξάρτηση (εθισμός):Συνοδεύει σχεδόν όλες τις μορφές εξάρτησης. Χαρακτηρίζεται από:

1. Επιθυμία συνεχούς χρήσης της ουσίας, για να νιώσει την ευχάριστη ενέργεια που προκαλεί

2. Συνεχής αύξηση της δόσης για να υπάρξει το επιθυμητό αποτέλεσμα

Η ένταση της ψυχολογικής εξάρτησης ποικίλει, ανάλογα με την ουσία και την προσωπικότητα του ατόμου. Η επιθυμία για την ουσία μπορεί να είναι τόσο ισχυρή, που μπορεί να οδηγήσει το άτομο σε αντικοινωνική συμπεριφορά.

Β. Σωματική εξάρτηση:

Η κατάσταση του οργανισμού, κατά την οποία εκδηλώνονται διάφορα σωματικά ή ψυχοπαθολογικά συμπτώματα κατά τη μείωση ή διακοπή χρονίως λαμβανόμενης ψυχοτρόπου ουσίας.Τα συμπτώματα αυτά είναι χαρακτηριστικά για κάθε είδος ουσίας. Χαρακτηρίζεται από:

1. Στερητικό σύνδρομο κατόπιν απότομης διακοπής της ουσίας

2. Ανάγκη για ολοένα και αυξανόμενες δόσεις (η λεγόμενη ανοχή)

3. Καταναγκαστική επιθυμία χρήσης της ουσίας

4. Δυσπροσαρμοστικές συμπεριφορές που σχετίζονται με τη χρήση ουσίας 

Περιστασιακός χρήστης ή εξαρτημένος;

Απλή ή περιστασιακή χρήση:

Συνηθισμένη κατάσταση, που δε σχετίζεται υποχρεωτικά με μία εξελικτική πορεία προς κατάχρηση ή εξάρτηση.

Κοινωνική χρήση:

Χρήση εξαρτησιογόνων, μη απαγορευμένων ψυχοτρόπων ουσιών (καφεΐνη, νικοτίνη, αλκοόλ), που δε σχετίζεται υποχρεωτικά με μία εξελικτική πορεία προς κατάχρηση ή εξάρτηση.

Επιβλαβής χρήση :

Τρόπος χρήσης ψυχοδραστικών ουσιών που προκαλεί βλάβη σωματικής ή ψυχικής υγείας του χρήστη. Βασίζεται στην αποδεδειγμένη εμπλοκή της ουσίας στη ψυχική και σωματική λειτουργικότητα. Δεν περιλαμβάνει την κοινωνική λειτουργικότητα, την παραβατικότητα ή τη χρήση ουσιών σε καταστάσεις στις οποίες είναι σωματικά επικίνδυνες (π.χ. οδήγηση αυτοκινήτου ή χειρισμός μηχανών υπό την επήρεια της ουσίας).

Κατάχρηση :

Δυσπροσαρμοστικό πρότυπο χρήσης ουσιών, που οδηγεί σε κλινικά σημαντική έκπτωση ή ενόχληση, η οποία αφορά βασικούς τομείς της ζωής του χρήστη, όπως τον ατομικό, τον οικογενειακό, τον εργασιακό και τον ευρύτερο κοινωνικό.

Τί σημαίνει Εξαρτησιογόνος ουσία και τί Ψυχοδραστική/ψυχοτρόπος ουσία;

Εξαρτησιογόνος ουσία:

• χημικές ουσίες  (με ποικίλη δομή και δράση στο κεντρικό νευρικό σύστημα, από διεγερτική μέχρι κατασταλτική)

• μεταβάλλουν τη σωματική και ψυχική κατάσταση του ατόμου

• προκαλούν εξάρτηση ψυχική ή και σωματική, ποικίλου βαθμού

 

Ψυχοδραστική/ψυχοτρόπος ουσία:

Ουσία, η οποία λαμβανόμενη από οιαδήποτε οδό του σώματος, μεταβάλλει τη σωματοψυχική κατάσταση λειτουργίας του χρήστη.

Ποιά φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν κατάθλιψη;

1• Ουσίες: Αλκοόλ, Βαρβιτουρικά, Κάνναβη, Κοκαϊνη, Αμφεταμίνες, Οπιοειδή.

2• Ψυχοτρόπα: Βενζοδιαζεπίνες, Βουτυροφαινόνες, Φαινοθειαζίνες

3• Νευρολογικά: Λεβοντόπα, Καρβαμαζεπίνη, Φαινυτοϊνη

4• Ορμονολογικά: Αντισυλληπτικά

5• Καρδιολογικά: β- αναστολείς (Inderal κλπ), Ρεσερπίνη (Hygroton), Kλονιδίνη (Catapressan), Διγοξίνη

6• Αναπνευστικού συστήματος: Σαλβουταμόλη (aerolin)

7• Γαστρεντερικά: Σιμετιδίνη, Μετοκλοπραμίδη (primperan)

8• Αντιβιοτικά: Αμπικιλλίνη, τετρακυκλίνες

9• Αντιφλεγμονώδη: Κορτικοστεροειδή, ΜΣΑΦ

10• Αντινεοπλασματικά: Βινκριστίνη, Ασπαραγινάση, Βλεομυκίνη

11• Άλλα: Δισουλφιράμη

Ποιοί παράγοντες ευθύνονται για την ανάπτυξη σχιζοφρένειας;

 ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ      

 Η Γενετική προδιάθεση τεκμηριώνεται από τα ακόλουθα:      

 Σχετικός κίνδυνος για συγγενείς 1ου βαθμού: 9,8      

 Πιθανότητα νόσησης: 2 γονείς 46%, 1 γονιός 13%, αδερφός 9%, συγγενείς 2ου βαθμού 3%      

 Πιθανότητα νόσησης διδύμων: διζυγωτικοί 10-15% μονοζυγωτικοί: 50%      

Υιοθετημένα άτομα με κληρονομικό αναμνηστικό: αυξημένη συχνότητα σχιζότυπης διαταραχής και ψυχωτικού φάσματος εκδηλώσεις, αλλά σε διαταραγμένο περιβάλλον οικογένειας.

Υγιείς συγγενείς ασθενών έχουν συχνά γνωσιακά ελείμματα και μορφολογικές εγκεφαλικές αλλοιώσεις

ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ      

 Ενδείξεις προκύπτουν από τις ακόλουθες παρατηρήσεις:      

 Άτομα με σχιζοφρένεια γεννιούνται κυρίως το χειμώνα

2πλάσια πιθανότητα για άτομα που εκτέθηκαν σε επιδημία ίωσης κατά το 2ο τρίμηνο κύησης, ή η διατροφή της μητέρας ήταν φτωχή.

 7πλάσια πιθανότητα για άτομα με οροθετικές μητέρες στον ιό της γρίππης Α κατά το 1ο τρίμηνο.

 Υποθέσεις σχετικά με το ρόλο των προγεννητικών λοιμώξεων:      

- ο ιός προκαλεί απευθείας νευροαναπτυξιακές βλάβες      

- τα μητρικά αντισώματα έναντι του ιού επιδρούν ατο έμβρυο      

- τα συνακόλουθα στης λοίμωξης, όπως ο πυρετός, η υποξία, τα φάρμακα      

 ΠΕΡΙΓΕΝΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ      

 Επιποκές κατά την κύηση: αιμορραγία, προεκλαμψία, ΣΔ, ασυμβατότητα rhesus      

 Παρεκκλίσεις κατά την εμβρυική ανάπτυξη: χαμηλό ΣΒ, μικρή κεφαλική περίμετρος      

 Κατά τον τοκετό: εμβρυική ασφυξία, που προσβάλλει ιδιαίτερα τον ιππόκαμπο και τον κροταφικό λοβό.      

 Μη ειδικός παράγοντας κινδύνου. Πιθανότατα αποτελούν απλώς δείκτη άλλης υποκείμενης παθοφυσιολογίας      

 ΝΕΥΡΟΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ (αποτελούν ισχυρότατη ένδειξη νευροαναπτυξιακού ελείμματος)      

Καθυστερήσεις στην έναρξη ομιλίας, βάδισης και ψυχοκινητικής ανάπτυξης, ευθέως ανάλογες με πρωιμότερη εμφάνιση νόσου

 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ      

 κοινωνική απομόνωση, κοινωνικό άγχος, χαμηλή επίδοση στο σχολείο, χαμηλό I.Q., γνωσιακά ελείμματα.      

 μικρή προβλεπτική αξία (απαντάται σε μεγάλη συχνότητα στο γενικό πληθυσμό 15%)          

       

 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ      

 Εγκυμοσύνη σε περιόδους λιμού και πολέμων    

 Ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη (μέλλον έχει να κάνει με διαταραγμένη σχέση μητέρας - παιδιού)      

 Προβληματική σχέση μητέρας-παιδιού και οικογενειακού περιβάλλοντος.      

 Υψηλό εκφραζόμενο συναίσθημα σχετίζεται με περισσότερες υποτροπές, αλλά όχι με την εμφάνιση νόσου.      

 Ψυχοπιεστικά γεγονότα σχετίζονται τόσο με την έναρξη όσο και με την εμφάνιση υποτροπών.      

 Εγκεφαλικό τραύμα 

   

Χρήση ψυχοδραστικών ουσιών (αμφεταμίνες, κοκαΐνη, κάνναβη) σχετίζεται με εξάρσεις της νόσου. Ερμηνεία: ντοπαμινεργική υπερευαισθητοποίηση.

 Εως τριπλάσιος κίνδυνος για εμφάνιση σχιζοφρένειας σε άτομα που έκαναν χρήση κάνναβης από την εφηβεία.      

 Αστικοποίηση      

 Μετανάστευση (όσο μικρότερη και απομονωμένη η κοινότητα μεταναστών, τόσο μεγαλύτερη η επίπτωση)

Τί είναι η Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή;

Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

 Είτε ιδεοληψίες είτε καταναγκασμοί, που κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της διαταραχής, το άτομο τα έχει αναγνωρίσει ως παράλογα και υπερβολικά.

Προκαλούν έκδηλη ενόχληση, απαιτούν περισσότερο από μια ώρα την ημέρα και επηρεάζουν την καθημερινή λειτουργικότητα του ατόμου.

 Η διαταραχή δεν πρέπει να οφείλεται στις άμεσες φυσιολογικές δράσεις μιας ουσίας ούτε σε γενική σωματική κατάσταση.

 

Τί είναι όμως Ιδεοληψίες;

Ιδεοληψίες είναι επαναλαμβανόμενες και επίμονες σκέψεις, παρορμήσεις και εικόνες,

οι οποίες βιώνονται κάποιες φορές κατά τη διάρκεια της διαταραχής ως παρείσακτες, ανεπιθύμητες, απαράδεκτες ή παράλογες, βασανιστικές και απρόσφορες και προκαλούν έντονο άγχος και ενόχληση.

Δεν αποτελούν μόνο απλές υπερβολικές ανησυχίες για πραγματικά προβλήματα.

Το άτομο αναγνωρίζει ότι είναι προϊόν του δικού του νου και προσπαθεί να τις αγνοήσει ή να τις καταστείλει ή να τις εξουδετερώσει με άλλες σκέψεις ή πράξεις

 

Τί είναι όμως Καταναγκασμοί;

Καταναγκασμοί είναι επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές ή νοερές πράξεις, τις οποίες το άτομο αισθάνεται αναγκασμένο να εκτελέσει, σαν απάντηση μιας ιδεοληψίας ή σύμφωνα με αυστηρούς κανόνες. Αποβλέπουν στην αποτροπή ή μείωση της ενόχλησης, ή στην αποτροπή κάποιου απευκταίου γεγονότος ή κατάστασης, είναι όμως παράλογες και υπερβολικές.

 

Επιπρόσθετα κλινικά χαρακτηριστικά της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής:

• Ο ασθενής αρχικά προσπαθεί να αντισταθεί, αλλά με την πάροδο της νόσου σχεδόν παραδίδεται

• Μερικοί εμφανίζουν τα συμπτώματα σε συγκεκριμένο περιβάλλον (30% μόνο στο σπίτι τους)

• <5%, κυρίως άνδρες εμφανίζουν ψυχαναγκαστική βραδύτητα δηλαδή κάνουν τα πάντα βασανιστικά αργά

• Στο 25% υπάρχουν μόνο ψυχαναγκασμοί ή σπανιότερα μόνο ιδεοληψίες

 

Ποια είναι τα Πυρηνικά χαρακτηριστικά της ιδεοψυχαναγκαστικής σκέψης;

• Παθολογική εκτίμηση του κινδύνου

• Παθολογική αμφιβολία

• Αίσθημα του ημιτελούς

(Μαγική σκέψη, σύντηξη σκέψης – πράξης)

 

Ποιές είναι οι συχνότερες ιδεοληψίες;

1. Μόλυνσης

2. Ελέγχου

3. Ταξινόμησης

4. Βιαιότητας

5. Κοινωνικά απαράδεκτης συμπεριφοράς

6. Παθολογικής αμφιβολίας

Στο 60% υπάρχουν πολλαπλές ιδεοληψίες και ψυχαναγκασμοί

 

 

Επιδημιολογία:

• Δια βίου επιπολασμός: 2,5%

• Ηλικία:

o έναρξη στα 21 – 25.

o Μερικά αγόρια και σπανιότερα κορίτσια, εμφανίζουν συμπτώματα πριν τα 10, με τελετουργίες συμμετρίας, ενώ αργότερα μπορεί να προστεθούν ιδεοληψίες.

• Φύλο: γυναίκες / άνδρες: 1:1 (ελαφρά υπερίσχυση γυναικών)

 

Πορεία: Έναρξη σε μερικά αγόρια και σπανιότερα κορίτσια με συμπτώματα πριν τα 10, με τελετουργίες συμμετρίας, ενώ αργότερα μπορεί να προστεθούν ιδεοληψίες. Στο 50% των ενηλίκων έναρξη μετά από ψυχοπιεστικό συμβάν. Έναρξη επίσης ή επιδείνωση κατά την κύηση. Οι άλλοι μισοί εν αιθρία. Πορεία χρόνια με διακυμάνσεις ή με εξάρσεις και υφέσεις.

 

Ποιοί είναι οι θετικοί προγνωστικοί δείκτες μιας ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής;

1. Έναρξη σε μεγαλύτερη ηλικία

2. Εντοπίζεται εκλυτικός παράγοντας

3. Ήπια συμπτωματολογία

4. Δεν υπάρχουν ιδιαίτερα παράδοξες ιδέες

5. Δεν υπάρχουν νοσηλείες στο ιστορικό

6. Μη ύπαρξη διαταραχής προσωπικότητας

7. Αρνητικό οικογενειακό ιστορικό

8. Πορεία με εξάρσεις και υφέσεις

 

Αιτιοπαθογένεια:

1. Κληρονομικότητα:

b. Οικογενειακές μελέτες:

i. 3-5 φορές συχνότερη σε συγγενείς ατόμων με Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

ii. Συγγενείς ατόμων με Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή εμφανίζουν συχνότερα Διαταραχή γενικευμένου άγχους, σύνδρομο Tourette, δυσμορφοφοβία, υποχονδρίαση, διαταραχές πρόσληψης τροφής και συνήθειες όπως ονυχοφαγία.

c.Σε Μελέτες διδύμων  τα μονοζυγωτικά υπερισχύουν. 

2. Περιβάλλον:

a. ψυχοπιεστικά γεγονότα: προηγούνται στο μισό των περιπτώσεων

b. κύηση: Στο 1/3 των γυναικών ξεκινούν τα συμπτώματα κατά την κύηση, η οποία και τα επιδεινώνει.

3. Νευροβιολογικοί παράγοντες:

  Σεροτονινεργική δυσλειτουργία. Ενδείξεις: αποτελεσματικότητα σεροτονινεργικών φαρμάκων, έναντι φαρμάκων που δρουν σε άλλα νευρομεταβιβαστικά συστήματα.

 

 Ποιες είναι οι παθήσεις που συνοδεύουν συχνότερα την Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή;

1. Κατάθλιψη 70%

2. Άλλες αγχώδεις διαταραχές (κυρίως κοινωνική φοβία)

3. Διαταραχές προσωπικότητας: συνυπάρχουν στο 50%, αλλά μόνο 10 – 25% έχουν ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή προσωπικότητας

4. Διαταραχές σχετιζόμενες με το αλκοόλ

 

Αν δεν είναι Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή τότε τί θα μπορούσε να είναι;

Α. Διαταραχές ιδεοψυχαναγκαστικού φάσματος

1. Νόσος Tourette (50% έχουν συμπτώματα Ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής)

2. Διαταραχή ελέγχου των παρορμήσεων

a. παθολογική χαρτοπαιξία

b. διαλείπουσα εκρηκτική διαταραχή

c. κλεπτομανία

d. πυρομανία

e. τριχοτιλλομανία

3. Διαταραχές πρόσληψης τροφής

4. Δυσμορφοφοβία

5. Υποχονδρίαση

6. Αποπροσωποποίηση

7. Παθολογική ζηλοτυπία

8. Διαταραχές σεξουαλικής προτίμησης

Β. Οργανικές διαταραχές με ιδεοψυχαναγκαστική συμπτωματολογία:

χορεία Sydeham, επιληψία κροταφικού λοβού, εγκεφαλίτιδες, ουσίες (αμφεταμίνες), νόσος Pick

Γ. Σχιζοφρένεια (το 15% εμφανίζουν συμπτώματα Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή)

Δ. Αγχώδεις διαταραχές

Τί είναι η Διαταραχή Πανικού;

Διαταραχή πανικού

 

  Επανειλημμένες και απροσδόκητες κρίσεις πανικού, με παρουσία για τουλάχιστον ένα μήνα, ενός τουλάχιστον από τα ακόλουθα:

1. Επίμονη ανησυχία ότι θα υπάρξουν και άλλες προσβολές

2. Ανησυχία για τις επιπτώσεις της προσβολής (ενδεχόμενος θάνατος, απώλεια ελέγχου ή τρέλα)

3. Σημαντική αλλαγή της συμπεριφοράς, που συνδέεται με τις προσβολές

  Οι προσβολές πανικού δεν οφείλονται στις άμεσες φυσιολογικές δράσεις μιας ουσίας ή σε γενική σωματική κατάσταση

  Οι προσβολές πανικού δεν παρατηρούνται στα πλαίσια άλλης ψυχική διαταραχή όπως:

• Κοινωνική φοβία

• Ειδική φοβία

• Ιδεοψυχαναγκαστικές ​κρίσεις πανικού μπορεί να εμφανιστούν σε κάθε μια από αυτές τις διαταραχές.

• PTSD

(Το DSM-IV θεωρεί την αγοραφοβία δευτερογενή διαταραχή ενώ το ICD-10 τη θεωρεί το κυρίαρχο πρόβλημα).

 

Κρίση πανικού:

Διακριτή περίοδος έντονου φόβου ή δυσφορίας, κατά την οποία εμφανίστηκαν αιφνίδια και κορυφώθηκαν μέσα σε 10 λεπτά 4 ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα:

1. Αίσθημα λαχανιάσματος

2. Αίσθημα πνιγμονής​

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ

3. Φόβος θανάτου​(συνέπεια αναπνευστικής αλκάλωσης)

4. Πόνος ή δυσφορία στο θώρακα​​​

5. Παραισθήσεις (αιμωδίες και μηρμυγκιάσματα)

6. Αίσθημα παλμών και ταχυκαρδίας

7. Τρόμος

8. Εφίδρωση

9. Ρίγη ή αίσθημα ζέστης

10. Ναυτία ή κοιλιακή ενόχληση

11. Αίσθημα ζάλης, τάση προς λιποθυμία​

ΜΗ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ

12. Αποπραγματοποίηση ή αποπροσωποποίηση​ με καρδιαγγειακά και γαστρεντερικά συμπτώματα,

13. Φόβος απώλειας ελέγχου ή επερχόμενης τρέλας​ψυχολογικά συμπτώματα και τύπου ζάλης

 

 

Κατηγοριοποίηση κρίσεων, αναλόγως συμπτωμάτων:

1. Καρδιοαναπνευστικά

2. Συμπτώματα τύπου ζάλης

3. Ψυχολογικά

4. Γαστρεντερικά

 

1. Αναπνευστικός τύπος:

• Συμπτώματα πνιγμού, αίσθημα βάρους στο στήθος, μουδιάσματα, φόβος θανάτου, τάση φυγής

• Εμφανίζεται συχνά σε ηλικιωμένα άτομα με αναπνευστικά προβλήματα,

• Οι βαρείς καπνιστές έχουν αυξημένο ποσοστό εμφάνισης κρίσεων πανικού.

2. Ο μη αναπνευστικός τύπος: Αίσθημα παλμών, ζάλη, τρόμος, εξάψεις, εφίδρωση, ναυτία, φόβος τρέλας ή απώλειας ελέγχου, αποπροσωποποίηση

 

 

Κλινική εικόνα:

Σχετικά με τα συμπτώματα:

• Οι κρίσεις πανικού εμφανίζονται απροσδόκητα  συχνά δε ως «κρίσεις πανικού περιορισμένων συμπτωμάτων» και, τουλάχιστον αρχικά, δε συνδέονται με συγκεκριμένες καταστάσεις.  

• Μερικές φορές εμφανίζονται ακόμα και κατά τη διάρκεια του ύπνου (στάδια 2&3) ή σε φάσεις χαλάρωσης, γεγονός που υποδεικνύει βιολογική ευαλωτότητα: «νυχτερινές κρίσεις πανικού»

Σχετικά με την αντίδραση του ασθενή σε αυτά:

• Διακατέχεται από άγχος προσμονής, το οποίο θέτει το αυτόνομο νευρικό σύστημα σε ετοιμότητα και ευοδώνει την επόμενη κρίση

• Μπορεί να αρχίσει να αποφεύγει τις καταστάσεις κάτω από τις οποίες εμφανίστηκε η κρίση και να αναπτύξει αγοραφοβία.

 

 

Αιτιοπαθογένεια:

• Κληρονομικότητα: Οι συγγενείς έχουν έως 20πλάσιο κίνδυνο να νοσήσουν. Κληρονομησιμότητα: 70%

• Υπερευαισθησία του βιολογικού συστήματος συναγερμού στα επίπεδα γαλακτικού και CO2,  προκαλεί υπέρπνοια που οδηγεί σε αναπνευστική αλκάλωση, με συνέπεια συμπτώματα όπως ζάλη, αιμωδίες, προκάρδιο άλγος.

• Αυτόνομο νευρικό σύστημα: σε ορισμένους ασθενείς παρατηρείται αυξημένη διεγερσιμότητα του συμπαθητικού, αργή προσαρμογή σε επαναλαμβανόμενα ερεθίσματα και υπερβολική αντίδραση σε ερεθίσματα μέτριας έντασης.

 

Συννοσηρότητα:

• Κατάθλιψη: 60% εμφανίζουν κάποια στιγμή κατάθλιψη, 30 – 60% των καταθλιπτικών ασθενών, αναπτύσσουν κάποια στιγμή διαταραχή πανικού.

• Κατάχρηση αλκοόλ (30%) και ΒΕΝΖΙΔΙΑΖΕΠΙΝΩΝ!!! σε μία προσπάθεια αυτοΐασης.

• Σωματικές παθήσεις και καταστάσεις: καρδιακή νόσος (25% των καρδιοπαθών πληρούν τα κριτήρια για διαταραχή πανικού), υπέρταση, κάπνισμα, άσθμα, ευερέθιστο έντερο, κεφαλαλγίες (κυρίως ημικρανίες)

 

Πορεία και πρόγνωση:

• Η πρόγνωση είναι γενικά καλή, λόγω αποτελεσματικών θεραπειών

• Η πορεία είναι χρόνια με διακυμάνσεις στην ένταση και τη διάρκεια των συμπτωμάτων.

• Η ποιότητα ζωής είναι παρόμοια με την κατάθλιψη, και χειρότερη από ορισμένες παθολογικές νόσους

• Πιθανό να επιπλακεί με κατάθλιψη (60%), αυτοκτονικότητα και κατάχρηση αλκοόλ ή/και ηρεμιστικών

• Αυτοκτονικότητα:

- 18 ΦΟΡΕΣ!!! συχνότερη η απόπειρα  σε άτομα που είχαν κάποτε διαταραχή πανικού

o αυτοκτονία.

• 3 φορές πιο συχνή σε άτομα με αμιγή διαταραχή πανικού

• 8 φορές πιο συχνή σε άτομα με διαταραχή πανικού και κατάθλιψη

• Οι ασθενείς κάνουν συχνή χρήση υπηρεσιών υγείας. Πρόκειται για την αγχώδη διαταραχή που συναντάται συχνότερα στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.