Αφιερωμενη στην Καταθλιψη η φετινη Παγκοσμια Ημερα Ψυχικης Υγειας

Αφιερωμενη στην Καταθλιψη η φετινη Παγκοσμια Ημερα Ψυχικης Υγειας

Περίπου 350 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο πάσχουν από κατάθλιψη, επισημαίνει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Ban Ki Moon, στο μήνυμά του για τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, η οποία φέτος είναι αφιερωμένη στην κατάθλιψη.

Η κατάθλιψη είναι η συχνότερη ψυχική διαταραχή και αναμένεται κατά τα επόμενα 20 χρόνια να έχει αυξητικές τάσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η κατάθλιψη παγκοσμίως κατέχει σήμερα την 4η θέση, από πλευράς απώλειας ετών ζωής, απαλλαγμένων από αναπηρία και κοινωνική δυσλειτουργία, ενώ το 2020, θα καταλάβει τη 2η θέση στις δυτικές κοινωνίες και την 1η ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας.

Μία στις πέντε γυναίκες και ένας στους οκτώ άνδρες αναπτύσσουν κατάθλιψη κάποια στιγμή της ζωής τους σύμφωνα με τα υπάρχοντα διεθνή στοιχεία, ενώ στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι 25% των ανδρών (περίπου 850.000 Έλληνες) και το 33% των γυναικών (περίπου 1,1 εκ Ελληνίδες) πάσχουν από ήπια έως σοβαρή κατάθλιψη.

Ανάλυση DNA για εξατομικευμένη θεραπευτική , με φάρμακα και θεραπείες προσαρμοσμένα στο γενετικό προφίλ του κάθε ασθενή.

Ο γιατρός συνεργάζεται με το μοναδικό στην Ελλάδα κέντρο εξατομικευμένης θεραπευτικής που βασίζεται σε γενετική ανάλυση του DNA του ασθενούς με στόχο την επιλογή φαρμάκων και θεραπειών προσαρμοσμένα στο γενετικό προφίλ του. Όλα αυτά με στόχο την επιλογή της βέλτιστης φαρμακευτικής αγωγής και της πλέον αποτελεσματικής δοσολογίας , χωρίς να χαθεί πολύτιμος χρόνος με φάρμακα που δεν ταιριάζουν στο γενετικό προφίλ  του ασθενή . Επίσης στο χώρο της πρόληψης,  εξειδικευμένες γονιδιωματικές αναλύσεις υψηλού επιστημονικού επιπέδου με στόχο την έγκαιρη ανίχνευση αυξημένης γενετικής πιθανότητας εκδήλωσης συγκεκριμένων παθήσεων όπως η νόσος Αλτσχάιμερ.

Οι αναλύσεις DNA γίνονται μια φορά στη διάρκεια της ζωής του ατόμου και τα αποτελέσματα ισχύουν για ολόκληρη τη ζωή γιατί τα γονίδια δεν μεταβάλλονται.

Συναίσθημα

Συναίσθημα ή διάθεση είναι η ψυχική λειτουργία που καθορίζει την  ψυχική μας διάθεση. 

Καθορίζεται από το πως  αισθάνεται το άτομο. Η δυνατότητα να νοιώθει κανείς χαρά ή λύπη είναι συμβατή με την καλή λειτουργία του συναισθήματος.

Selincro (nalmefene) για τη μείωση της κατανάλωσης οινοπνεύματος. Πόσο αποτελεσματικό είναι;

 

Το Selincro είναι ένα νέο φαρμακευτικό σκεύασμα το οποιό θα  κυκλοφορήσει στην Ελλάδα στα τέλη του έτους (2014).

Το Selincro ενδείκνυται για τη μείωση της κατανάλωσης οινοπνεύματος σε ενήλικες ασθενείς με εξάρτηση από το οινόπνευμα οι οποίοι έχουν υψηλό επίπεδο κινδύνου κατανάλωσης (DRL) χωρίς σωματικά συμπτώματα στέρησης και οι οποίοι δεν απαιτούν άμεση αποτοξίνωση.

Το Selincro θα πρέπει να συνταγογραφείται μόνο σε συνδυασμό με συνεχή ψυχοκοινωνική υποστήριξη που εστιάζει στη συμμόρφωση με τη θεραπεία και στη μείωση της κατανάλωσης οινοπνεύματος.

 Τα πρώτα θεραπευτικά δεδομένα από το εξωτερικό είναι πάντως ενθαρυντικά.

Τί είναι το PCP (Φαινσυκλιδίνη);

Είναι γνωστή και ως η σκόνη των αγγέλων, ένα αποσυνδετικό αναισθητικό με ψευδαισθησιογόνο δράση. Η PCP συνήθως προκαλεί παράνοια και επεισόδια απρόβλεπτης βίας, που συχνά προκαλεί την επικέντρωση του ιατρικού ενδιαφέροντος στους χρήστες (επιθετικότητα, βιαιότητα, διέγρση, παραορμητικότητα, απρόβλεπτη συμπεριφορά, αύξηση αρτηριακής πίεσης, νυσταγμός, ταχυκαρδία, αταξία, δυσαρθρία, σπασμοί, μυϊκή ακαμψία). Λήψη PCP θα πρέπει να υποπτευόμαστε σε ασθενείς που περιγράφουν ασυνήθιστες εμεπιρίες σε λήψη μαριχουάνας ή LSD, αφού συχνά καπνίζονται μαζί. Τα αποτελέσματα της χρήσης είναι δοσοεξαρτώμενη. Σε χαμηλές δόσεις δρα ως κατασταλτικό του ΚΝΣ, σε μέτριες και μεγάλες δόσεις προκαλεί πυρετό, διέγερση, ραβδομυόλυση, μυοσφαιρινουρία και νεφρική ανεπάρκεια. Η υπερδοσολογία μπορεί να προκαλέσει επιληπτικές κρίσεις και καταστολή της αναπνοής, καταπληξία με τα μάτια ανοικτά, κώμα και θάνατο. Οι βίαιες πράξεις είναι συνηθισμένες στην τοξίκωση, οι έντονες αναλγητικές δράσεις μπορεί να οδηγήσουν σε τραυματισμό τον ασθενή. Μπορεί να εκδηλωθεί ψύχωση, παρόμοια με σχιζοφρενικής διαταραχής, ντελίριο, διαταραχή διάθεσης, παραληρητική διαταραχή. Στη θεραπεία: τα λόγια δεν πιάνουν, χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση με βενζοδιαζεπίνες και αποφυγή αντιψυχωτικών φαρμάκων με αντιχολινεργικές ιδιότητες, γιατί το PCP έχει αντιχολινεργική δράση.

Άγχος και Πονοκέφαλος. Πότε συσχετίζονται;

Η κεφαλαλγία οποιουδήποτε τύπου αποτελεί πάθηση με πολύ μεγάλη εξάπλωση στο γενικό πληθυσμό και μάλιστα η ημικρανία αποτελεί σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τη 19η αιτία ανικανότητας (εννοεί μείωσης της λειτουργικότητας) μεταξύ όλων των ασθενειών. Το στρες είναι παράγων πυροδότησης μιας κεφαλαλγίας και επιταχύνει την εξέλιξή της σε χρόνιο πρόβλημα, ενώ ιδιαίτερα σημαντική είναι και η αντίστροφη κατάσταση : η κεφαλαλγία προκαλεί στρες ή περισσότερο στρες από το προυπάρχον,δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο.

 Οι ψυχικές διαταραχές στις οποίες η κεφαλαλγία έχει αυξημένο ποσοστό εμφάνισης προκαλώντας συννοσηρότητα. Αυτές είναι η Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή, η Διαταραχή Πανικού, η Μείζων Κατάθλιψη , η Διπολικη Διαταραχή καθώς και κάποιες σωματόμορφες διαταραχές όπως η Σωματοποιητική Διαταραχή, η Διαταραχή Πόνου και η Αδιαφοροποίητη Σωματόμορφη Διαταραχή.

Βουσπιρόνη (Bespar). Πόσο αποτελεσματική είναι στην αγχόλυση;

Η βουσπιρόνη (Bespar) δρα  θεωρητικά στο σεροτονεργικό σύστημα σαν σεροτονεργικός αγωνιστής, μειώνοντας το σεροτονικό turnover. Η δράση της δε διασταυρώνεται με τις βενζοδιαζεπίνες. Η βουσπιρόνη έχει προσπαθήσει να γίνει αποδεκτή για την αντιμετώπιση της γενικευμένης αγχώδους διαταραχής, αλλά χρησιμοποιείται επίσης συχνά σαν ενισχυτικός παράγοντας άλλων αγωγών, όπως των SSRIs ( με αμφίβολα συνήθως αποτελέσματα). Η βουσπιρόνη είναι διαθέσιμη σε tabl 5,10, 15, 30 mg. Το κυριότερο μειονέκτημά της είναι η αργή έναρξη της αγχολυτικής δράσης, συνήθως 1 έως 2 εβδομάδες και η περιορισμένη δραστικότητα της. Το μέγιστο αποτέλεσμα συντελείται σε 4 έως 6 εβδομάδες. Μεταβολίζεται ηπατικά, και ο χρόνος ημιζωής είναι 2 έως 12 ώρες. Η αρχική δόση είναι 5 mg τρεις φορές την ημέρα. Στην πορεία λαμβάνεται σε δόσεις 10 mg τρεις φορές την ημέρα  οι οποίες θα μπορούσαν να αυξηθούν μέχρι 20 mg τρεις φορές την ημέρα. Παρενέργειες περιλαμβάνουν ανησυχία , κεφαλαλγία, γαστρεντερική δυσφορία, και ζάλη. Τα πλεονεκτήματά της  είναι η έλλειψη καταστολής και η μικρή πιθανότητα για κατάχρηση ή συμπτώματα απόσυρσης, σε σχέση με τις βενζοδιαζεπίνες. Η βουσπιρόνη θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας και του τριγμού των δοντιών κατά τη νύχτα (βρουξισμός), που προέρχονται από λήψη SSRIs.

Η χρήση της σήμερα από ψυχιάτρους είναι περιορισμένη εξαιτίας της αναποτελεσματικής της δράσης.

Σχιζοφρένεια

https://www.youtube.com/watch?v=nwvH2ZQTpqQ

Μπορεί κάποιος να έχει οπτικές ψευδαισθήσεις χωρίς συνοδό ψυχοπαθολογία;

 Πρόκειται για το σύνδρομο Charles Bonnet. Η συμπτωματολογία του περιλαμβάνει ζωντανές σύνθετες οπτικές ψευδαισθήσεις (πιο συχνά σε μορφή πολύχρωμων καρτούν) χωρίς συνοδό ψυχοπαθολογία, συνήθως σε άτομα με αισθητηριακά ελλείμματα. Συχνότερα, όμως, παρατηρούνται σε ηλικιωμένους με προβλήματα όρασης (λόγω καταρράκτη πιο συχνά), στους οποίους υπάρχουν σε αρκετά μεγάλο ποσοστό.  Η επεξήγηση στους ασθενείς πως δεν πάσχουν από κάποιο πρόβλημα ψυχιατρικό αποτελεί την καλύτερη θεραπεία, αν και η διάρκεια του συνδρόμου διαφέρει από άτομο σε άτομο, τόσο ως προς την ημερήσια παρουσία των ψευδαισθήσεων, όσο και την διάρκειά τους στον χρόνο.

Τί είναι Πένθος;

Τί είναι Πένθος;

• Το πένθος είναι η φυσιολογική αντίδραση στην απώλεια.

• Το χρονικό διάστημα εξαρτάται από τις πολιτισμικές συνήθειες του ατόμου που πενθεί για τη συγκεκριμένη απώλεια.

• Η διάθεση χειροτερεύει το βράδυ

• Δεν αλλάζει όμως η ποιότητα του συναισθήματος, το οποίο είναι γνώριμο από παλαιότερες καταστάσεις.

• Το συναίσθημα δονείται, δηλαδή αλλάζει με ευχάριστα περιβαλλοντικά ερεθίσματα

• Δεν παρατηρούνται:​

1. εκσεσημασμένη έκπτωση λειτουργικότητας

2. έντονη ψυχοκινητική επιβράδυνση

3. υπερβολική ενοχή

4. νοσηρή ενασχόληση με τα γεγονότα που οδήγησαν στην απώλεια

5. αυτοκτονικός ιδεασμός ή ευχές θανάτου

 

Τί είναι η αποσυνδετική διαταραχή;

Αποσυνδετική διαταραχή είναι η μεταβολή στην αντίληψη του εαυτού του χάνεται δηλαδή προσωρινά η αίσθηση της πραγματικότητας του ατόμου.  Συνδέεται με αποπραγματοποίηση δηλαδή μεταβολή στην αντίληψη του περιβάλλοντος (αίσθηση μη πραγματικότητας περιβάλλοντος) και με Deja vu  δηλαδή αίσθηση ότι έχει βιώσει στο παρελθόν το γεγονός.  Συμβαίνει συνήθως σε άτομα μικρότερα των 40 ετών και κυρίως γυναίκες (2:1).                                                                                                                                                            Η Βιολογική προσέγγιση προσπαθεί να τις συνδέσει με ενδοκρινολογικές και νευρολογικές παθήσεις. Σημαντικό στο ιστορικό παίζει η κατάχρηση ουσιών (αλκοόλ, Βενζοδιαζεπινών, χασίς).                                                                                                                                                             

Σύνδρομο στέρησης από βενζοδιαζεπίνες (Lexotanil, Stedon, Xanax, Tavor)

Τα συμπτώματα του στερητικού συνδρόμου από βενζοδιαζεπίνες περιλαμβάνουν γνωσιακά και συναισθηματικά ,διαταραχές στον ύπνο, στερητικά σωματικά συμπτωματά από το αυτόνομο νευρικό σύστημα όπως και αντιληπτικές διαταραχές.  

Η συμπτωματολογία αυτή κυμαίνεται από ήπια μέχρι και απειλητική για τη ζωή. 

Όποιος έχει λάβει βενζοδιαζεπίνες για τουλάχιστον 2 εβδομάδες θα πρέπει να ακολουθεί πρόγραμμα σταδιακής διακοπής τους. Η μείωση της ημερήσιας δόσης δεν πρέπει να ξεπερνά το 20% εβδομαδιαίως.  

Σημεία ενδεικτικά στέρησης  είναι οι σπασμοί grand mal, ψυχωτικά συμπτώματα, πυρετός και κώμα που μπορεί να καταλήξει στο θάνατο. Συνυπάρχουν άγχος, ανησυχία, δυσφορία, τρόμος ευερεθιστότητα, ιδεοληπτικός μηρυκασμός, παρανοειδής ιδεασμός, αϋπνία, ταχυκαρδία, αύξηση της αρτηριακής πίεσης , εφίδρωση, αντιληπτικές διαταραχές, αποπροσωποποίηση και αποπραγματοποίηση .

Αγχώδεις διαταραχές ηλικιωμένων

Αγχώδεις διαταραχές ηλικιωμένων

 O επιπολασμός των αγχωδών διαταραχών σε ηλικιωμένους είναι μικρότερος συγκριτικά με τους νέους. Οι ηλικιωμένοι εμφανίζουν συχνότερα φοβίες. Ο φόβος εξόδου από το σπίτι λόγω αναπηρίας και συνεπακόλουθων κινδύνων συχνά διαγιγνώσκεται λανθασμένα ως αγοραφοβία. Σπανιότερα συναντάμε στους ηλικιωμένους την διαταραχή πανικού ενώ  συχνότερες συναντάμε τιςφοβίες. Επεισόδια πανικού μπορούν ωστόσο να συνοδεύουν καρδιολογικές παθήσεις και αναπνευστικά προβλήματα.

Τα συχνότερα αίτια άγχους στους ηλικιωμένους είναι :

1. κατάθλιψη

2. οργανικά αίτια

3. αγχώδεις διαταραχές

Τι δεν λέμε ποτέ σε ένα άτομο με κατάθλιψη

Μερικοί άνθρωποι αδυνατούν να κατανοήσουν πόσο σύνθετη είναι αυτή η ασθένεια κι έτσι μπορεί άθελά τους να πουν κάτι που δεν πρέπει.

Πρέπει να αποφύγουμε να πούμε κάτι που θα κάνει τον άλλο να πιστέψει ότι η κατάθλιψη οφείλεται σε ανικανότητα, σε προσωπική αδυναμία ή σε ατέλειες του χαρακτήρα.

Το χειρότερο κομμάτι της κατάθλιψης είναι ότι περιορίζει το νοητό δυναμικό του ατόμου, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να δει τις επιλογές που έχει. Ο στόχος της υποστήριξης είναι να πιστέψει το άτομο ότι υπάρχει ελπίδα. Κάθε ασθενής είναι διαφορετικός, όμως υπάρχουν ορισμένες γενικές αρχές στη διαχείριση ενός ατόμου με κατάθλιψη. Δείτε ποιες είναι οι έξι φράσεις που δεν πρέπει να ακούσει ποτέ ένα άτομο με κατάθλιψη.

1. «Ξέρω πώς νιώθεις»

Η συμπόνια είναι μια εξαιρετική αρετή, όμως σε μερικές περιπτώσεις δεν πρέπει να κάνουμε συγκρίσεις εάν δε γνωρίζουμε τι βιώνει το άτομο που έχουμε απέναντί μας. Αν υπάρχει παλαιότερη εμπειρία κατάθλιψης, είναι καλό να πούμε «Δεν είσαι μόνος» αρκεί η συζήτηση να μην έχει εγωκεντρικό χαρακτήρα. Κάθε άτομο αντιμετωπίζει διαφορετικά την κατάθλιψη και η φράση «Ξέρω πώς νιώθεις» ακυρώνει την δύσκολη εμπειρία του ατόμου.

2. «Αποδέξου το»

Αυτό που δε συνειδητοποιούν αρκετοί άνθρωποι είναι ότι η κατάθλιψη αποδυναμώνει την ικανότητα συγκέντρωσης και απορυθμίζει τον ύπνο. Αλλάζει τη ζωή του ατόμου και αποσυντονίζει κάθε προσπάθεια επίτευξης ενός στόχου. Η προσπάθεια εκλογίκευσης ή απλούστευσης της κατάστασης δεν μπορεί να ωφελήσει ένα άτομο με κατάθλιψη.

3. «Χαμογέλα»

Μόνο χειρότερα μπορεί να αισθανθεί ένα άτομο με κατάθλιψη όταν ακούει αυτή τη φράση. Αυτό που χρειάζεται είναι να έχουμε τα αυτιά μας ανοιχτά για να ακούσουμε ό,τι έχει να μας πει το άτομο που βρίσκεται απέναντί μας.

4. «Όλα είναι στο μυαλό σου»

Είναι αδύνατο να ξεπεραστεί η κατάθλιψη μόνο με τη σκέψη. Οι πράξεις και όχι μόνο οι σκέψεις είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση της ψυχικής νόσου. Για παράδειγμα, η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία, η οποία στοχεύει στη μεταβολή της οπτικής γωνίας του ατόμου ώστε να υιοθετήσει ένα πιο θετικό τρόπο σκέψης, σπανίως αποδεικνύεται αποτελεσματική ως μοναδική θεραπεία της κατάθλιψης. Οι αλλαγές στη συμπεριφορά είναι απαραίτητες προς αυτήν την κατεύθυνση.

5. «Υπάρχουν και χειρότερα»

Αντί να προσπαθούμε να δώσουμε προοπτική, είναι καλύτερο να υποστηρίζουμε και να ακούμε. Το υγιές υποστηρικτικό πλαίσιο είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες τόσο στην πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης.

Ένα «Σ’αγαπώ» ή «Είμαι εδώ για σένα» είναι αρκετό όταν δεν ξέρουμε τι να πούμε σε ένα αγαπημένο πρόσωπο που παλεύει με την κατάθλιψη.

Πως οι καταστάσεις που προκαλούν stress συμβάλλουν στην ανάπτυξη της ψυχοσωματικής πάθησης;

• Οι καταστάσεις που προκαλούν  stress συμβάλλουν στην ανάπτυξη της ψυχοσωματικής πάθησης 

– Δυσάρεστες (απώλεια αγαπημένου προσώπου, μεγάλη προσωπική βλάβη ή ασθένεια …) 

– Ευχάριστες (γάμος, απόκτηση παιδιού, προαγωγή, λαχείο…)

Ποιος είναι όμως ο παθοφυσιολογικός μηχανισμός; 

Σύμφωνα με την θεωρία του Selye, οποιοδήποτε stress εκλύει ένα στερεότυπο Γενικό Σύνδρομο Προσαρμογής μέσω ειδικών νευροενδοκρινικών μηχανισμών αμύνης, τους οποίους ονόμασε «ορμονική και κυτταροχημική εξάρτηση»  

• Εάν οι μηχανισμοί άμυνας αποτύχουν να αποκαταστήσουν την ομοιόσταση, το stress είναι δυνατόν, σε προδιατεθειμένα άτομα, να οδηγήσει στην ανάπτυξη ψυχοσωματικής πάθησης   

Υπάρχει και η Ψυχοδυναμική άποψη: 

"Oι ψυχικές πιέσεις επιδεινώνουν τις προϋπάρχουσες ψυχικές συγκρούσεις οδηγώντας σε μυϊκή σύσπαση, φλεγμονή κλπ"   

Η Ψυχοσωματική πάθηση στην ώριμη ηλικία και πώς αυτή συνδέεται με την επιθετικότητα

Κατά την ώριμη ηλικία  η επιθετικότητα εκφράζεται μέσα από την φαντασία.

 Η Ψυχοφυσιολογική διερεύνηση και η διαδικασία ολοκλήρωσης της επιθετικής συμπεριφοράς περιλαμβάνει:

Τη Νοητική φάση: όπου γίνεται οσχεδιασμός της επίθεσης στη φαντασία .

Τη Νευροφυτική φάση: όπου γίνεται η προετοιμασία του σώματος για     συγκεκριμένη δραστηριότητα που    συνίσταται σε μεταβολές του     μεταβολισμού και της κυκλοφορίας.  

Και τη Νευρομυϊκή φάση:  όπου η ολοκληρωμένη επιθετικότητα     καταναλίσκεται δια μέσου     συντονισμένης μυϊκής δραστηριότητας.

Ο βασικός κανόνας είναι ότι η Επιθετικότητα που αναστέλλεται, συμβάλλει στην εκδήλωση της ψυχοσωματικής πάθησης.  

Ο ψυχοσωματικά πάσχων χαρακτηρίζεται από μειωμένη κυριαρχικότητα και αναστολή της επιθετικότητας του. 

Ποιες είναι εκείνες οι διαταραχές που εμφανίζουν σωματικά συμπτώματα ψυχογενούς αιτιολογίας στους ηλικιωμένους ;

Ποιες είναι εκείνες οι διαταραχές που εμφανίζουν σωματικά συμπτώματα ψυχογενούς αιτιολογίας στους ηλικιωμένους ;

1.Ψυχοσωματικές παθήσεις 

2. Σωματόμορφες διαταραχές 

-Σωματοποιητική διαταραχή 

-Διαταραχή μετατροπής 

-Υποχονδρίαση 

-Διαταραχή πόνου 

3. Προσποίηση (Malingering) 

4. Σωματικά συμπτώματα στην κατάθλιψη 

Τί σημαίνει ψυχοσωματική πάθηση και σε τί διαφέρει από την υστερία;

Ψυχοσωματικές παθήσεις 

Ο όρος «Ψυχοσωματικός» στην ιατρική οφείλεται στον Γερμανό ψυχίατρο Heinroth (1818) 

Ο όρος «Ψυχοσωματικός» στην ιατρική οφείλεται στον Γερμανό ψυχίατρο Heinroth (1818) .

Έννοια "Ψυχοσωματικός "- Ψυχολογικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη σωματική κατάσταση 

• Ψυχή και σώμα είναι συνθετικά που στη φύση είναι αδιαίρετα και διαχωρίζονται μόνο τεχνητά για λόγους μελέτης και ανάλυσης.  

• Κάθε πάθηση θεωρείται ότι έχει πολλαπλή αιτιολογία, δηλαδή είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων. 

Ψυχοσωματικές θεωρούνται οι παθήσεις που χαρακτηρίζονται από σωματικά συμπτώματα, τα οποία αναγνωρίζεται ότι εξαρτώνται από συναισθηματικούς παράγοντες .

Η σωματική κατάσταση αφορά είτε αποδεδειγμένη οργανική παθολογία (π.χ. ρευματοειδής αρθρίτις, έλκος στομάχου κλπ.) είτε γνωστή  παθοφυσιολογική διεργασία (π.χ. ημικρανική κεφαλαλγία).  

• Οι ψυχολογικοί παράγοντες ή τα περιβαλλοντικά ερεθίσματα με ψυχολογική σημασία σχετίζονται χρονικά με την έναρξη ή την επιδείνωση μιας συγκεκριμένης σωματικής κατάστασης ή διαταραχής. 

Η ψυχοσωματική πάθηση είναι συναισθηματική διαταραχή σωματοποιουμένη (με τον αυτόματο μηχανισμό σωματοποιήσεως) σε ένα όργανο ή σε ένα μοναδικό σύστημα οργάνων του σώματος που εξαρτώνται από  το αυτόνομο νευρικό σύστημα. (π.χ. μόνο στο στόμαχο ή το αναπνευστικό σύστημα) .

Ψυχοσωματική πάθηση 

• Κατά την αντικειμενική εξέταση:  

βρίσκονται πάντα λειτουργικές διαταραχές και μερικές φορές οργανικές βλάβες αυτών των οργάνων (π.χ. υπερκινητικότητα, σπασμός, υπερέκκριση και έλκος στομάχου).  

• Επομένως η ψυχοσωματική πάθηση δεν είναι μόνο υποκειμενική συναισθηματική διαταραχή. Συγχρόνως είναι αντικειμενική σωματική διαταραχή .

 

Ποιά όμως είναι η διαφορά της από την υστερία;

Η Υστερία (Διαταραχή μετατροπής )  Είναι συναισθηματική διαταραχή μετατρεπόμενη (με τον αυτόματο μηχανισμό μετατροπής) σε σωματικά συμπτώματα οργάνων του σώματος που εξαρτώνται από το κεντρικό νευρικόσύστημα (π.χ. σε παράλυση άκρου). 

Κατά την αντικειμενική εξέταση:  

-ΔΕΝ βρίσκονται λειτουργικές διαταραχές ή οργανικές βλάβες των πασχόντων οργάνων.      

-Κατ' ουσίαν, η πάθηση παραμένει πάντοτε υποκειμενική συναισθηματική διαταραχή .

Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα της ινομυαλγίας;

 •  Διάχυτος μυοσκελετικός πόνος που αφορά και τα τέσσερα τεταρτημόρια του σώματος και τη σπονδυλική στήλη (ράχη), διαρκεί για 3 τουλάχιστον μήνες και έχει ποικίλους χαρακτήρες (καυσώδης, νυγμώδης, κ.α.). Είναι έντονα βασανιστικός για τον ασθενή, οδηγεί σε σημαντική ελάττωση της λειτουργικής ικανότητας και πιθανόν συνοδεύεται από ήπιες αρθραλγίες ή αιμωδίες των άκρων χειρών καθώς και θωρακικό πόνο που μπορεί να δημιουργήσει σοβαρό διαφοροδιαγνωστικό πρόβλημα (στηθάγχη, κ.α.). 

•  Κόπωση που δεν δικαιολογείται από την προηγηθείσα δραστηριότητα. Διαρκεί σημαντικά και είναι έντονη μετά από το πρωινό ξύπνημα. 

•  Διαταραχές ύπνου με την μορφή των συχνών αφυπνίσεων και της δυσκολίας του ασθενούς να κοιμηθεί. Ο ύπνος δεν ανανεώνει, δεν ξεκουράζει. 

•  Αίσθημα οιδήματος (χωρίς διόγκωση αρθρώσεων) με παραισθησίες  που μπορεί να παρουσιαστούν στα άκρα αλλά και σε κάθε περιοχή του σώματος  . Να σημειωθεί ότι δεν σχετίζονται με την ψυχολογική κατάσταση των ασθενών •  Μυϊκή αδυναμία και ζάλη, συγκοπτικά επεισόδια κατά την ορθοστασία ή αγγειοκινητικές διαταραχές με αλλαγή του χρώματος των άκρων. 

•  Συχνή είναι επίσης η συνύπαρξη ινομυαλγίας και συνδρόμου χρόνιας κόπωσης , χαμηλού πυρετού (51%), υποτροπιάζουσας λεμφαδε-νοπάθειας (33%) και φαρυγγαλγίας (54%).

•  Διαταραχές των γνωσιακών λειτουργιών (μνήμη, λόγος, διανοητική διαύγεια) και ψυχιατρικές καταστάσεις (κατάθλιψη, άγχος κ.α).

Τί είναι η ινομυαλγία;

Η ινομυαλγία εκδηλώνεται ως χρόνιος διάχυτος βασανιστικός μυοσκελετικός πόνος και συνοδεύεται από ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό συμπτωμάτων όπως έντονη κόπωση, κεφαλαλγία, διαταραχή του ύπνου, άγχος, ευερέθιστο έντερο κ.ά. Οι ψυχολογικοί παράγοντες παίζουν σημαντικότατο ρόλο στη νόσο. Εμφανίζει αλληλοεπικάλυψη με άλλα συνδεόμενα με το stress νοσήματα όπως το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης και τη κατάθλιψη. Είναι συχνότερη στις γυναίκες μέσης ηλικίας. Η διάγνωση γίνεται από τον συνυπολογισμό του ιστορικού, της φυσικής εξέτασης και τον αποκλεισμό άλλων αιτιών που εκδηλώνουν συμπτώματα ομοιάζοντα με ινομυαλγία. Η νόσος οδηγεί σε σημαντικό περιορισμό της λειτουργικής ικανότητας των ασθενών με έκπτωση του ρόλου τους στην καθημερινή οικογενειακή, κοινωνική και εργασιακή ζωή.